ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಖ ಊದುವುದರ ಉದ್ದೇಶ, ಶಂಖನಾದದ ಮಹತ್ವ ತಿಳಿಯಿರಿ

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಶಂಖಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕೇವಲ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯವನ್ನಾಗಿ ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭಾವದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪೂಜೆ, ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಆರಂಭಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ತನ್ನನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ಶಂಖದಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಂಖವು ಅದೃಷ್ಟದ ಸಂಕೇತ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹಲವು ಮಹತ್ವಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ.

ಹಿಂದೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಖ ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಕೆಲವರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಶಂಖವನ್ನು ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಶಂಖವನ್ನು ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮೀದೇವಿಯ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ವಿಷ್ಣುವು ಪಾಂಚಜನ್ಯ ಎಂಬ ಶಂಖವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣನು ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಶಂಖವನ್ನು ಊದಿದನು. ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಕಷ್ಟು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನೂ ನಾವು ನೋಡಿರುತ್ತೇವೆ. ಇತಿಹಾಸದುದ್ದಕ್ಕೂ ಶಂಖವನ್ನು ಮಹಾಯುದ್ಧಗಳ ಆರಂಭವನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಕರೆ, ಕೆಟ್ಟದ್ದರ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯದರ ವಿಜಯವನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಂಖದ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆ

ಶಂಖದ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಯೂ ಇದೆ. ವೇದಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಖಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ, ವಿಷ್ಣುವು ಅವರ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ಕಿವಿಯ ಮೂಳೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಅದನ್ನು ಊದುತ್ತಾನೆ. ಅದರಿಂದ ಓಂ ಶಬ್ದವು ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಶಂಖನಾದವು ಕೆಟ್ಟದರ ಅಳಿವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಂಬಿಕೆ.

ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುದ್ದಿಗೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ ಮಾಡಿ

ಶುದ್ಧತೆಯ ಸಂಕೇತ

ಶಂಖದಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ಶಬ್ದವು ಪರಿಸರವನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರವಿಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಧನಾತ್ಮಕ ಭಾವ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೂ ಮೊದಲು ಶಂಖ ಊದುವುದರಿಂದ ಸುತ್ತಲಿನ ಸ್ಥಳ ಶುದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ದೈವಿಕ ಅಂಶ

ಶಂಖದ ಧ್ವನಿಯು ದೇವರನ್ನು ಕರೆಯುವಂತಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವುದು ಎಂದರೆ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಈ ಶಬ್ದವು ಆರಾಧಕರು ಮತ್ತು ದೇವರ ನಡುವೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಖ ಊದುವುದೇಕೆ?

ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಅಥವಾ ಪೂಜೆಯಂತಹ ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳ ಆರಂಭವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಶಂಖವನ್ನು ಊದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರು ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಶಂಖ ಊದುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಮನೆ ಶುದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ದೀಪಾವಳಿ, ನವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾಪೂಜೆಯಂತಹ ಹಬ್ಬಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಶಂಖವನ್ನು ಊದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಧ್ವನಿಯು ಹಬ್ಬಗಳ ಆರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾರವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವುದರಿಂದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜಸಿಕ, ತಾಮಸಿಕ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ. ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವುದರಿಂದ ಮಾನವರು ಪವಿತ್ರ, ಶಾಂತಿಯುತ ಮತ್ತು ಮಂಗಳಕರವೆಂದು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾತ್ವಿಕ ಗುಣಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Blowing a Shankh: ಪ್ರತಿದಿನ ಶಂಖ ಊದುವುದರಿಂದ ಏನೆಲ್ಲಾ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿವೆ ಗೊತ್ತಾ?

ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗ ಯಾವುದು?

ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವುದರಿಂದ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಸ್ನಾಯುಗಳು, ಗುದನಾಳದ ಸ್ನಾಯುಗಳು, ಮುಖದ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಅಜಾಗರೂಕ ಊದುವಿಕೆಯಿಂದ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಿವಿಯ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಸಹ ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಶಂಖವನ್ನು ಹೇಗೆ ಊದಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿದಿರುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವಾಗ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಉಸಿರಾಡುವ ಬದಲು ಬಾಯಿಯ ಮೂಲಕ ಉಸಿರಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಗಾಳಿಯು ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಉಳಿಯಲು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವಾಗ ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಒಳಗೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಶಂಖವನ್ನು ಯಾರು ಊದಬಾರದು?

ಶಂಖವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಊದದೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎದುರಾಗಬಹುದು. ಹಾಗಾಗಿ ವೃದ್ಧರು, ಹರ್ನಿಯಾ ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರು ಶಂಖವನ್ನು ಊದದಂತೆ ತಜ್ಞರು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಕ್ರಿಯೆಯು ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

(ಗಮನಿಸಿ: ಇದು ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಬರಹ. ಇದರಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ʼಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಕನ್ನಡʼ ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆ ಬಳಸಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.)

(This copy first appeared in Hindustan Times Kannada website. To read more like this please logon to kannada.hindustantimes.com )