Anant Chaturdashi 2022: ಪಾಂಡವರೂ ಆಚರಿಸಿದ್ದರು ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ವ್ರತ; ಯಾಕೆ?

ಇಂದು ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ. ಪಾಂಡವರೂ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ವ್ರತವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ್ದರು. ಈ ವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕಥೆಯ ವಿವರ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ವ್ರತವನ್ನು ಭಾದ್ರಪದ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಚತುರ್ದಶಿ ತಿಥಿಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 9 ಶುಕ್ರವಾರ ಅಂದರೆ ಇದೇ ದಿನ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ದಿನದಂದು ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅನಂತ ರೂಪವನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ರತದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅನಂತ ಫಲಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯಂದು ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ 10 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ಕೊನೆಯ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ಉಪವಾಸವನ್ನು 14 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಆಚರಿಸುವುದರಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಲೋಕ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.

ಪಾಂಡವರೂ ಈ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಆಚರಿಸಿದ್ದರು. ಯಾಕೆ?

ಪಾಂಡವರು ಜೂಜಿನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ನರಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಅವರಿಗೆ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ. ಪಾಂಡವರು ತಮ್ಮ ವನವಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಈ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಉಪವಾಸದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಪಾಂಡವರು ಮಹಾಭಾರತದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿಜಯಿಯಾದರು. ಈ ಉಪವಾಸದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಸತ್ಯವಾದಿ ರಾಜ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರನೂ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಉಪವಾಸದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ಒಂದು ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳಿದನು, ಅದು ಹೀಗಿದೆ-

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಂತ್ ಎಂಬ ತಪಸ್ವಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿದ್ದ. ಅವನ ಹೆಂಡತಿಯ ಹೆಸರು ದೀಕ್ಷಾ. ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರ ಮತ್ತು ಸದ್ಗುಣಶೀಲ ಮಗಳಿದ್ದಳು. ಆಕೆಯೇ ಸುಶೀಲಾ. ಸುಶೀಲಾ ದೊಡ್ಡವಳಾದಾಗ ತಾಯಿ ದೀಕ್ಷಾ ತೀರಿಕೊಂಡಳು. ಪತ್ನಿಯ ಮರಣದ ನಂತರ ಸುಮಂತ್, ಕರ್ಕಶಾ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದ. ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯೊಂದಿಗೆ ಸುಶೀಲಾಳ ವಿವಾಹ ನೆರವೇರಿಸಿದ ಸುಮಂತ್.‌

ಬೀಳ್ಕೊಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ಕಶಾ, ಅಳಿಯನಿಗೆ ಕೆಲವು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲು ತುಂಡುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಕೊಟ್ಟಳು. ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಸುಶೀಲಾಳೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೊರಟ. ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಜೆಯಾಗತೊಡಗಿತು. ಋಷಿಯು ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಸಂಧ್ಯಾವಂದನೆಗೆ ಕುಳಿತ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಯಾವುದೋ ದೇವತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಸುಶೀಲಾ ನೋಡಿದಳು. ಸುಶೀಲಾ ಅವರ ಬಳಿ ತೆರಳಿ, ಯಾರಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಈ ದಿನದಂದು ಭಗವಾನ್ ಅನಂತನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವರ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ವ್ರತದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕೇಳಿದ ಸುಶೀಲಾ ಅಲ್ಲಿಯೇ ವಿಧಿವಿಧಾನವನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹದಿನಾಲ್ಕು ಗಂಟುಗಳ ದಾರವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯ ಬಳಿಗೆ ಬಂದಳು.

ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯು ಸುಶೀಲಳನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗಿದ್ದೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಆಕೆ ವಿಷಯ ಪೂರ್ತಿ ಹೇಳಿದಳು. ಕೌಂಡಿನ್ಯನು ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿ ಪವಿತ್ರ ದಾರವನ್ನು ತೆಗೆದು ಬೆಂಕಿಗೆ ಎಸೆದ. ಇದಾದ ನಂತರ ಆತನ ಆಸ್ತಿಯೆಲ್ಲಾ ನಾಶವಾಗಿ ಅತೃಪ್ತಿಯಿಂದ ಬದುಕತೊಡಗಿದ. ಈ ಬಡತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು ಎಂದು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅನಂತ ದೇವರ ದಾರವನ್ನು ಸುಟ್ಟ ಬಗ್ಗೆ ಸುಶೀಲಾ ಮಾತನಾಡಿದರು. ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪಪಟ್ಟು, ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿ ಅನಂತ ದೇವರನ್ನು ಒಲಿಸಲು ಕಾಡಿಗೆ ಹೋದ. ಹತಾಶನಾಗಿ ಹಲವಾರು ದಿನ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವನು ಒಂದು ದಿನ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದನು.

ಆಗ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾದ ಅನಂತ ಭಗವಂತನು "ಓ ಕೌಂಡಿನ್ಯ! ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ಧಿಕ್ಕರಿಸಿದ್ದೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನೀನು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಪಡಬೇಕಾಯಿತು. ನೀನು ದುಃಖಿತನಾಗಿದ್ದೆ. ಈಗ ನೀನು ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಪಟ್ಟಿರುವೆ. ನಾನು ನಿನ್ನಿಂದ ಸಂತೋಷವಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಈಗ ನೀನು ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊ. 14 ವರ್ಷಗಳ ಸಂಕಷ್ಟ, ನಿಮ್ಮ ದುಃಖವು 14 ದಿನಗಳ ಉಪವಾಸದಿಂದ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದುವಿರಿ. ಕೌಂಡಿನ್ಯನು ಹಾಗೆಯೇ ಮಾಡಿದನು ಮತ್ತು ಅವನು ಎಲ್ಲಾ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆದನು.

ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಆದೇಶದ ಮೇರೆಗೆ, ಯುಧಿಷ್ಠಿರನು 14 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅನಂತ ದೇವರಿಗಾಗಿ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಮಾಡಿದನು ಮತ್ತು ಈ ಪರಿಣಾಮದಿಂದಾಗಿ ಪಾಂಡವರು ಮಹಾಭಾರತದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದರು ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದರು. ಇದಾದ ನಂತರವೇ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ವ್ರತ ಚಾಲ್ತಿಗೆ ಬಂತು.

ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಜಾತ್ಯತೀತ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.