Budget 2024: ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ 2024ರಲ್ಲಿ ಏನೇನಿದೆ? 3 ನಿಮಿಷದ ಈ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಿಂದ ತಿಳಿಯಿರಿ
3-minute guide of Interim Budget 2024: ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಮಂಡಿಸಿದ 2024ರ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ನ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುಮುಖಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ಬಜೆಟ್ ಹೊಂದಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ 2024 ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಏನೆಲ್ಲ ಇದೆ? ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆ, ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಜನರ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಏನೆಲ್ಲ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ? ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಕೋನ: ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರವು "ಸಬ್ಕಾ ಸಾಥ್, ಸಬ್ಕಾ ವಿಕಾಸ್, ಸಬ್ಕಾ ವಿಶ್ವಾಸ್" ಮಂತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಅಂತರ್ಗತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ. ರಚನಾತ್ಮಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜನಪರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪರಿಚಯವು ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಅಂತರ್ಗತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ: 'ಎಲ್ಲರಿಗೂ ವಸತಿ' ಮತ್ತು 'ಹರ್ ಘರ್ ಜಲ್' ನಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿ ಮನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. 80 ಕೋಟಿ ಜನರ ಆಹಾರದ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣ: ಬಡವರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಯುವಕರು ಮತ್ತು ರೈತರ ಸಬಲೀಕರಣದ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ, ವ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುಮುಖಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ಬಜೆಟ್ ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಷ್ಕೃತ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು 2023-24ನೇ ಸಾಲಿಗೆ ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇ.5.8ಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು, 2025-26ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದನ್ನು ಶೇ.4.5ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ.
ಜಾಗತಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ಭಾರತದ ಜಿ 20 ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭಾರತ-ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ-ಯುರೋಪ್ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರಿಡಾರ್ ಅನ್ನು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಉಪಕ್ರಮಗಳಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸುವುದು. ಯುದ್ಧಗಳು, ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿ ಅಡೆತಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯಂತಹ ಜಾಗತಿಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ವಲಯವಾರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ನ್ಯಾನೊ ಡಿಎಪಿ ಮತ್ತು ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ತೈಲ ಬೀಜ ಅಭಿಯಾನದಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೃಷಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಗಮನ. ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಹೈನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು. ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾ ಸಾಧನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಯುವಕರಿಗೆ ಒತ್ತು. ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ್ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಕಂಠದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಲಸಿಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಆರೋಗ್ಯ ಉಪಕ್ರಮಗಳು.
ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ಬೃಹತ್ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚ ವೆಚ್ಚ, ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ಕಾರಿಡಾರ್ ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ವಾಯುಯಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆ. ಕಡಲಾಚೆಯ ಪವನ ಶಕ್ತಿ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅನಿಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಸಿರು ಶಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಗುವುದು. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವಾಹನಗಳ ಉತ್ತೇಜನ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಫೌಂಡ್ರಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು.
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಉತ್ತೇಜನ: ದೇಶೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರವಾಸಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ. ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್ಡಿಐ) ಒಳಹರಿವು ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುಗಮ ವ್ಯಾಪಾರ: ತೆರಿಗೆ ಹೊರೆಯನ್ನು ಸರಾಗಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಜಿಎಸ್ಟಿ ಸೇರಿದಂತೆ ನೇರ ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷ ತೆರಿಗೆ ದರಗಳನ್ನು ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು. ಸಣ್ಣ ಮೊತ್ತಗಳಿಗೆ ಬಾಕಿ ಇರುವ ನೇರ ತೆರಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು, ಸುಮಾರು ಒಂದು ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಭವಿಷ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ' ವಿಕ್ಷಿತ್ ಭಾರತ್' ದೃಷ್ಟಿಕೋನ: ಜನಸಂಖ್ಯಾ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ 2047 ರ ವೇಳೆಗೆ 'ವಿಕ್ಷಿತ್ ಭಾರತ್' (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಭಾರತ) ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಬಜೆಟ್ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕುತ್ತದೆ. 'ಕರ್ತವ್ಯ ಕಾಲ' (ಕರ್ತವ್ಯದ ಯುಗ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಬದ್ಧತೆ ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ, ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ 2024-25 ಅಂತರ್ಗತ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ, ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಥಾನೀಕರಣ, ವಲಯ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು, ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರಂತರ ಗಮನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.