Data protection bill: ದತ್ತಾಂಶ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಸೂದೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಪುಟ ಅನುಮೋದನೆ; ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಮಂಡನೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಿಲ್‌ನ 7 ಅಂಶಗಳು ಹೀಗಿವೆ

ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನ (monsoon session of Parliament)ದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಿರುವ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಸೂದೆ (Digital Personal Data Protection (DPDP) Bill)ಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ (Union Cabinet) ಬುಧವಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ.

ಇದು ಜಾರಿಯಾದರೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ನಿಷ್ಠಾವಂತರು ಅವರು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ, ಶೇಖರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟವರಿಗೆ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಈ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಇರುವಂತಹ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದ ಬುಧವಾರದ ನಿರ್ಧಾರವು ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕರ ದತ್ತಾಂಶ ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ನೀಡುವ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ಆಯೋಗವು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕಾನೂನಿನ ಮೊದಲ ಕರಡನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ್ದು, ಕಠಿಣವಾದ ಚರ್ಚೆಗಾಗಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪಾಲುದಾರರು ಸುಲಭ ಅನುಸರಣೆಯ ಮತ್ತು ಗೌಪ್ಯತೆ ರಕ್ಷಣೆಗಳ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಬಯಸಿದ್ದರು.

"ಕಾನೂನು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ವಾಸಿಗಳಿಗೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿಯವರಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾವ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ, ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಜನರಿಗೆ ಹಕ್ಕಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಸಂಭವಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೇ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನು ಸ್ವತಃ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿವರಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹಿಂದುಸ್ತಾನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.

ಡಿಜಿಟಲ್ ಪರ್ಸನಲ್ ಡಾಟಾ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್ ಬಿಲ್ ಅಥವಾ ಡಿಪಿಡಿಪಿ ಬಿಲ್‌

"ಗೌಪ್ಯತೆ ಹಕ್ಕು" (Right to Privacy) ಭಾಗವಾಗಿ ನಾಗರಿಕರ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕಂಪನಿಗಳು, ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಾಯಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಮಸೂದೆ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ತಿಳಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಪಿಟಿಐ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಸಂಸತ್ತಿನ ಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನವು ಜುಲೈ 20 ರಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್‌ 11ರ ತನಕ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲೇ ಈ ಮಸೂದೆ ಮಂಡನೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಅನುಮೋದಿತ ಮಸೂದೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು

ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಅನುಮೋದಿಸಿರುವ ಮಸೂದೆ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿ ಕಾನೂನಾದರೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿಯವರು ಬಳಕೆದಾರರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಕೆದಾರರಿಂದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಲಿದೆ. ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅಂಶಗಳು ಹೀಗಿವೆ

• ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ, ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮುಂತಾದ ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರ-ಅಧಿಸೂಚಿತ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಇದರಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ಇರುತ್ತದೆ.
• ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ದತ್ತಾಂಶದ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕಾದ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿನಾಯಿತಿ ಇಲ್ಲ
• ಡೇಟಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಂಡಳಿಯು ಪ್ರಕರಣದಿಂದ ಪ್ರಕರಣದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾನೂನಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಂಡ ಬಳಿಕ ಮಸೂದೆಯು ಕ್ರಮೇಣ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳಲಿದೆ.
• ಕರಡು ಮಸೂದೆಯು ಐಟಿ ಕಾಯಿದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 43 ಎ ಅನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಇದು ಡೇಟಾ ರಕ್ಷಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಪರಿಹಾರದ ನಿಬಂಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
• ದತ್ತಾಂಶ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಂಡಳಿ (Data Protection Board)ಯು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿನ ಷರತ್ತಿನ ಪ್ರಕಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಂತ್ರಸ್ತರು ಸಿವಿಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.
• ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿನ ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಪ್ರತಿ ನಿದರ್ಶನಕ್ಕೂ ಘಟಕಗಳ ಮೇಲೆ 250 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿವರೆಗೆ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಮಸೂದೆಯು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ.
• ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಿಂದ ಅನೇಕ ಜನರು ಬಾಧಿತರಾಗಿದ್ದರೆ ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ದತ್ತಾಂಶ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಂಡಳಿಯು ಒಟ್ಟು ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದಂಡದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ

ದತ್ತಾಂಶ ಮಸೂದೆಯ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಹಂತಗಳು…

"ಗೌಪ್ಯತೆ ಹಕ್ಕು" ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆಗಸ್ಟ್ 27 ರಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ ನಂತರ ಡೇಟಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮಸೂದೆಯ ಕೆಲಸ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಸರ್ಕಾರವು ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ 2019 ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಡೇಟಾ ರಕ್ಷಣೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಹೊಸದಾಗಿ ಹೊರಡಿಸಿತು. ನವೆಂಬರ್ 2022 ರಲ್ಲಿ ಕರಡು ಮಸೂದೆಯ ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಹೀಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕರಡು ಮಸೂದೆಗಳ ಪೈಕಿ ಇದು ಐದನೆ ಕರಡು ಮಸೂದೆ. ಇದನ್ನೆ ಈಗ ಸಂಪುಟ ಅಂಗೀಕರಿಸಿರುವಂಥದ್ದು.

ಬಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ವಿವರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸದ ಮೂಲವು, 2022ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಐಟಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಹೊರಡಿಸಿದ ಕರಡಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಅನುಮೋದಿತ ಕರಡಿನ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಸಚಿವಾಲಯ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಕರಡಿನಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ವ್ಯಾಪ್ತಕ ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು.

ವಿಸ್ತೃತ ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ನಂತರ ಸಂಪುಟವು ಕರಡಿನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 21,660 ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕರಡನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸುವ ಮೊದಲು ಸರ್ಕಾರದ ಹೊರಗಿನ 48 ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದೊಳಗಿನ 38 ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿದೆ ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.