Explainer: ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದಂತೆ ರಾಜ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಬಂಧ; ವಿರೋಧದ ನಡುವೆ ಕೇಂದ್ರದ ಕ್ರಮ ಯಾಕೆ- ವಿವರಣೆ ಇಲ್ಲಿದೆ
Jun 20, 2023 04:47 PM IST
Share
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ವಾಧೀನ ಇರುವ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಹರಾಜುಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುವಂತೆ ಇಲ್ಲ. ಈ ಸಂಬಂಧ ಹೊರಡಿಸಿರುವ ನಿರ್ಬಂಧ ಈಗ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)
States barred from bidding: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ವಾಧೀನ ಇರುವ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಬಂಧ ಯಾಕೆ? ಯಾರು ಏನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬಿತ್ಯಾದಿ ವಿವರಣೆ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ವಿಪಕ್ಷ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರ ನಡುವೆ ಅನ್ನ ಭಾಗ್ಯದ ಅಕ್ಕಿಯ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಈಗ ರಾಜಕೀಯ ವಾಕ್ಸಮರ ಏರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಸಹಿತ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯವನ್ನು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅನ್ನಭಾಗ್ಯ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿ ಕಷ್ಟವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು.
ಜೂನ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಗೋಧಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಹರಾಜನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು, ಈ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್‌ ಅನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸದ ಅಕ್ಕಿ ಧಾನ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಬಂಧವನ್ನು ವಿಧಿಸಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹಿಂದುಸ್ತಾನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ಫೆಡರಲ್ ಹೊಂದಿರುವ ಆಹಾರ ಸಂಗ್ರಹವು 72.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಇದು ಉತ್ಪಾದನೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ದಾಸ್ತಾನನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳು ಹರಾಜು ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಹಣದುಬ್ಬರ ವಿರೋಧಿ ಕ್ರಮ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ.
ಹರಾಜಿನಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊರಗಿಡುವ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಧಾರವು ಜೂನ್ 13 ರಂದು ಕೇಂದ್ರದ ಮುಖ್ಯ ಧಾನ್ಯ-ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಂಗವಾದ ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರ ನಿಗಮ (ಎಫ್‌ಸಿಐ) ಹೊಂದಿರುವ ಫೆಡರಲ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲ ಮಾರಾಟಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಕ್ತಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಹರಾಜು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೀಗಿದೆ..
ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವ ಹಿಂದುಸ್ತಾನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ ವರದಿಯು, ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳದಂತೆ ತಡೆಯುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಹಲವಾರು ಸಚಿವಾಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
"ಒಎಂಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಮೂಲಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ಮತ್ತು ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿಯ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ದಾಸ್ತಾನುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಒಎಂಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿ ಮಾರಾಟವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯ ನೇತೃತ್ವದ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸು ಹೇಳಿದೆ. ಒಎಂಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಎಂದರೆ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾರಾಟ ಯೋಜನೆ.
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಹಾರ ಭದ್ರತಾ ಕಾಯಿದೆ 2013 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 800 ಮಿಲಿಯನ್ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿಯ ಮಾರಾಟವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಧಾರವು ಉಳಿದ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಆಹಾರದ ಹಣದುಬ್ಬರದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ” ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿ ವಿವರಿಸಿದರು.
ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ ಇದೆಯಾ
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳು, ಗುಡ್ಡಗಾಡು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು-ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕ್ವಿಂಟಾಲ್‌ (100 ಕೆಜಿ) ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು 3,400 ರೂಪಾಯಿ ದರದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರದ ಅಧಿಕಾರಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರ ಆಹಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು ಈಗಾಗಲೇ ಗೋಧಿಯನ್ನು 10,000 ಕ್ವಿಂಟಾಲ್‌ವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾರಾಟ" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದೆ.
ವಿಪಕ್ಷ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಕಟ
ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ (ಬಿಜೆಪಿ)ದ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ನೇತೃತ್ವದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಕೇಂದ್ರದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಖಂಡಿಸಿವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿವೆ. ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದವರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಪ್ರಮುಖರು.
ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಅಕ್ಕಿ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡದಿರಲು ಎಫ್‌ಸಿಐ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರದ ಅನ್ನ ಭಾಗ್ಯ ಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ಬಡತನ ಮಟ್ಟ (ಬಿಪಿಎಲ್) ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಅಕ್ಕಿ ಪೂರೈಕೆ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ಕೇಂದ್ರದ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಿಎಂ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಟೀಕಿಸಿದರು.
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಹರಸಾಹಸ ಪಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರವು ಎಫ್‌ಸಿಐ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ 50,000 ಟನ್ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಆಹಾರ ವಿತರಣಾ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರವು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ' ಎಂದು ದಿ ಹಿಂದೂ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.