ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ vs ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್; ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು 5 ಸರಳ ಅಂಶಗಳು, 3 ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸ-Explainer

ನವದೆಹಲಿ: ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ನಾಳೆ (ಜುಲೈ 23) ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ 2024 25 (Union Budget 2024 25) ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಅವರ ಆರನೇ ಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇಂದು ಅಪರಾಹ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ 2023 24 (Economic Survey 2023 24) ಮಂಡನೆಯಾಗಲಿದೆ.

ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಬಜೆಟ್ ಇವು ಎರಡೂ ಕೂಡ ಭಾರತದ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ದಾಖಲೆಗಳು. ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಆದರೆ ಪೂರಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಎಂದರೇನು; ಸರಳವಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ 5 ಅಂಶಗಳು

ಕಳೆದ ವರ್ಷ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ವಿವರವಾದ ರಿಪೋರ್ಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಅಥವಾ ವರದಿ ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದನ್ನು ದೇಶದ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (ಜಿಡಿಪಿ) ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಹಣದುಬ್ಬರ ದರಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಸೂಚಕಗಳ ದತ್ತಾಂಶಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಸರ್ಕಾರದ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಅದರ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ನಮಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

1) ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಹಣದುಬ್ಬರ, ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ, ಬಾಹ್ಯ ವಲಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು, ಉದ್ಯೋಗ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಲಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಮುಂತಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಸಮಗ್ರ ವಿಮರ್ಶೆ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

2) ನೀತಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳು: ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಆರ್ಥಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀತಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಶಿಫಾರಸುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಆರ್ಥಿಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಗತ್ಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.

3) ದತ್ತಾಂಶಗಳಿರುವ ಒಳನೋಟ: ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ವಿವರವಾದ ಡೇಟಾ, ಚಾರ್ಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಫ್‌ಗಳನ್ನು ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಕರಿಗೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

4) ಮಧ್ಯಮದಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ: ಪ್ರಸ್ತುತ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು, ಮಧ್ಯಮದಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.

5) ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಸಂದರ್ಭ: ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಸಂದರ್ಭೋಚಿತಗೊಳಿಸುವ ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು, ದೇಶೀಯ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೇನು; ಸರಳವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಲ್ಲಿವೆ 5 ಅಂಶಗಳು

ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮಂಡಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌, ಮುಂಬರುವ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರ್ಕಾರದ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಗೆ ಮುನ್ನಾದಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುವುದು ವಾಡಿಕೆ. ಚುನಾವಣಾ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯಾದ ನಂತರ ಮಂಡನೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಇರುವ 5 ಅಂಶಗಳಿವು

1) ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಹಂಚಿಕೆ: ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದು ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳಿಂದ (ತೆರಿಗೆಗಳು, ಎರವಲುಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ) ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜಿತ ಆದಾಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳಾದ್ಯಂತ ಹಣ ಹಂಚುವ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

2) ನೀತಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಹೊಸ ನೀತಿಗಳನ್ನು, ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು, ವಿತ್ತೀಯ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ.

3) ವಲಯವಾರು ಹಂಚಿಕೆಗಳು: ಬಜೆಟ್ ಎಂಬುದು ಸರ್ಕಾರದ ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಕೃಷಿ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ರಕ್ಷಣೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನ ಹಂಚಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

4) ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಸಾಲ ನಿರ್ವಹಣೆ: ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು (ಸರ್ಕಾರದ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ) ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ದಾಖಲೆಯೇ ಬಜೆಟ್.

5) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು ಪಾರದರ್ಶಕತೆ: ತೆರಿಗೆದಾರರ ಹಣವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಬಜೆಟ್, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸಿನಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಸರ್ಕಾರದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ vs ಬಜೆಟ್‌; 3 ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಬಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ್ದಾಯಿತು. ಈಗ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ vs ಬಜೆಟ್‌ ಕುರಿತಾದ 3 ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ.

1) ಸಮಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿ: ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಬಜೆಟ್‌ಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳ ಸಮಗ್ರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಬಜೆಟ್ ಮುಂಬರುವ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹಣಕಾಸು ಹಂಚಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

2) ವಿಷಯದ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತಿ : ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಆರ್ಥಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ದಾಖಲೆ. ಆದರೆ, ಬಜೆಟ್ ಹಣಕಾಸಿನ ಹಂಚಿಕೆಗಳು, ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಯೋಜನೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ.

3) ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ಯಾರಿಗಾಗಿ: ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ಸಂಶೋಧಕರು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ವಿಶ್ಲೇಷಕರಿಗೆ ಇರುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಬಜೆಟ್ ದಾಖಲೆಯು ತೆರಿಗೆದಾರರು, ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುವ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಬಹುತೇಕ ಜನರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿದೆ.

(ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸುದ್ದಿ, ನಿಖರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಎಚ್‌ಟಿ ಕನ್ನಡ ಬೆಸ್ಟ್‌. ತಾಜಾ ವಿದ್ಯಮಾನ ಮತ್ತು ಬಜೆಟ್‌ ವಿವರಣೆ, ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳಿಗಾಗಿ kannada.hindustantimes.com/nation-and-world ಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ.)