ಇಂಡಿಯಾ ಬುಕ್‌ ಆಫ್‌ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಮಂಜುಷಾ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ; ಧರ್ಮಾಧಿಕಾರಿ ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಸಾಧನೆಗೆ ಶ್ಲಾಘನೆ

ಮಂಗಳೂರು: ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಲಕ್ಷ ದೀಪೋತ್ಸವ 2024 ಸಂಭ್ರಮದ ನಡುವೆ ಧರ್ಮಾಧಿಕಾರಿ ಡಿ. ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಸಾಧನೆಯೊಂದು ಇಂಡಿಯಾ ಬುಕ್‌ ಆಫ್‌ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಪುಟ ಸೇರಿದೆ. ಒಬ್ಬನೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸ, ಕಲೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಅಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಲಾತ್ಮಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ಸಂರಕ್ಷಿಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿರುವುದು ವಿಶಿಷ್ಟ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರು ಧರ್ಮಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿದ ಅಪೂರ್ವ “ಮಂಜೂಷಾ” ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಇಂಡಿಯಾ ಬುಕ್ ಆಫ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್ ನಿಂದ ವಿಶೇಷ ಮಾನ್ಯತೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ.

ಒಬ್ಬನೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸ, ಕಲೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಅಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಲಾತ್ಮಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ಸಂರಕ್ಷಿಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿರುವುದು ವಿಶಿಷ್ಠ ಸೇವೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.

ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ವಿಶೇಷವೇನು?

7500 ತಾಳೆಗರಿ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು, 21,000 ಕಲಾತ್ಮಕ ವಸ್ತುಗಳು, 25,000 ಅಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳು ಹಾಗೂ ನೂರಕ್ಕೂ ಮಿಕ್ಕಿ ವಿಂಟೇಜ್ ಕಾರುಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿದೆ.

ಡಾ. ಡಿ.ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರು ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಬದ್ಧತೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಂಜುಷಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ಪಟ್ಟಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹಳೆಯ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಹೊಸದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಹಳೆಯ ವಸ್ತುಗಳ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅವರು ಅವುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು, ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು. ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರ ತಂದೆ ಮಂಜಯ್ಯ ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರ ನಿವಾಸವಾಗಿದ್ದ ಗಾಜಿನಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ಮೊದಲ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಗ್ಲಾಸ್‌ಹೌಸ್‌ನ ಮೊದಲ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವಿಭಾಗವನ್ನು ಈ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಗ್ಲಾಸ್‌ಹೌಸ್ ಕಲೆಕ್ಷನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ವಿಶುವಲ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ (CAVA) ಯ ಖ್ಯಾತ ಕಲಾವಿದ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದ ತಿಪ್ಪಸ್ವಾಮಿ ಅವರು ಧರ್ಮಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ನೋಡಿದ ಅವರು ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ತಿಪ್ಪಸ್ವಾಮಿ ಅವರು ಮೊದಲ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರಾದರು. ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ರೇಖಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಮಗ್ರ ದಾಖಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಇಂದಿನಿಂದ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಲಕ್ಷ ದೀಪೋತ್ಸವ; ಹಬ್ಬದ ವಾತಾವರಣ, ತಳಿರು ತೋರಣಗಳಿಂದ ಸಿಂಗಾರಗೊಂಡ ಶ್ರೀ ಮಂಜುನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ನೆಲೆವೀಡು

ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ತೆರೆದಾಗ, ಅದಕ್ಕೆ ಮಂಜುಷಾ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಎಸ್ ಡಿ ಶೆಟ್ಟಿ ಅವರನ್ನು ಮೊದಲ ಅಧಿಕೃತ ಕ್ಯುರೇಟರ್ ಆಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಶೆಟ್ಟಿ ಅವರು ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ದೇಣಿಗೆಗೆ ವಿನಂತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟರು.

ಕರ್ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ ತನ್ನ ಪ್ರವಾಸದ ಮೂಲಕ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಗಣನೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಾಹಕ ಗೋವಿಂದ್ ರಾಜು ಮತ್ತೊಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಕೊಡುಗೆದಾರರು. ಡಿ.ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವರು ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜು ಅವರ ಸಮರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಗೌರವಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆಗಾಗ್ಗೆ ರಾಜು ಅವರು ತಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಡಿ. ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಮೂವರು ತಜ್ಞರಾದ ತಿಪ್ಪಸ್ವಾಮಿ, ಎಸ್‌ಡಿ ಶೆಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಗೋವಿಂದರಾಜು ಅವರ ಸಂಯೋಜಿತ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ ಮಂಜುಷಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು, ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ನಿರ್ಮಿಸಲು ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟರು. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಸಂಗ್ರಹವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಮೀರಿಸಿತು, ಹೊಸ ಜಾಗದ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತು. 2019ರಲ್ಲಿ, ಮಂಜೂಷಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಹೊಸ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಹಿಂದೆ ಗ್ವಾಲಿಯರ್‌ನ ಸಿಂಧಿಯಾ ಪ್ಯಾಲೇಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಮ್ಯೂಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ ರಿತೇಶ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ಹೊಸ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಕ್ಯುರೇಶನ್ ಅನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಹೊಸ ಮಂಜೂಷಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ರಿತೇಶ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾಯಿತು.

ಇಂದು, ಹೊಸ ಕಟ್ಟಡವು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಸಂಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಇದು ಡಿ. ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಮರ್ಪಿತ ತಂಡದಿಂದ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಮನುಕುಲದ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮಂಜುಷಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಎರಡು ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯದ್ದು ಮಂಜೂಷಾ ಕಾರ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಇನ್ನೊಂದು ಮಂಜುಷಾ ವಾಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ. ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಕೋಶ ಸಂಗ್ರಹದ ಹೊಸದಾಗಿ ತೆರೆದಿರುವ ವಿಶಾಲ ವೈವಿಧ್ಯ ಇವೆ.

ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಮೌರ್ಯರ ಕಾಲದ ಟೆರಾಕೋಟಾ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮಂಜುನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪುರಾತನ ಪುಸ್ತಕ, 300 ವರ್ಷಗಳ ಹಳೆಯ ವೀಣೆ, ವಿಧ್ವಾನ್ ವೀಣೆ ಶೇಷಣ್ಣನ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯ . ಇದು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶದ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ರಚಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಲೋಹದ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು, ಆಭರಣಗಳ ವಸ್ತುಗಳು, ಪೂಜಾ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಯುಕ್ತ ವಸ್ತುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ . ವಿವಿಧ ಗಾತ್ರದ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ

(ವರದಿ: ಹರೀಶ್‌ ಮಾಂಬಡಿ, ಮಂಗಳೂರು)