UNESCO list: ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸೇರ್ಪಡೆ

ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಉಳಿದಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬೇಲೂರು, ಹಳೇಬೀಡು ಮತ್ತು ಸೋಮನಾಥಪುರದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು (Hoysala temples) ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ (ಯುನೆಸ್ಕೋ) ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದೆ.

ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ (UNESCO World Heritage list) ಭಾರತದ 42ನೇ ತಾಣದ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದಂತಾಗಿದೆ. ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನವು ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಮಾರನೇ ದಿನ ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳು ಈ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿವೆ.

"ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಹೊಸ ಸೇರ್ಪಡೆ, ಭಾರತದ ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಸಂಕೇತಗಳು. ಅಭಿನಂದನೆಗಳು!” ಯುಎನ್‌ನ ವಿಶೇಷ ಸಂಸ್ಥೆ ಸೋಮವಾರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಎಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಸಾಕ್ಷಿ: ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ

ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಹೊಯ್ಸಳ ದೇಗುಲಗಳ ಸೇರ್ಪಡೆ ಕುರಿತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿರುವ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ದೇಶದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

“ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಮ್ಮೆ! ಹೊಯ್ಸಳರ ಭವ್ಯವಾದ ಪವಿತ್ರ ಮೇಳಗಳನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳ ಕಾಲಾತೀತ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿವರಗಳು ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಅಸಾಧಾರಣ ಕರಕುಶಲತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಎಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಭಾರತದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವಾಗಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು 2022-2023ರಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. 'ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರಗಳು' 2014ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 15 ರಿಂದ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವವೇನು

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 12 ಮತ್ತು 13 ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಲೂರು, ಹಳೇಬೀಡು ಮತ್ತು ಸೋಮನಾಥಪುರಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹೊಯ್ಸಳ ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳ ಸೃಜನಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

ಹೊಯ್ಸಳ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು. ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮೂಲಭೂತ ದ್ರಾವಿಡ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಅವು ಮಧ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಭೂಮಿಜ ಶೈಲಿ, ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದ ನಾಗರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕ ದ್ರಾವಿಡ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ವಿವರಿಸಿದೆ.

ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತದ ತಾಣಗಳು

1. ಆಗ್ರಾ ಕೋಟಿ (1983)
2. ಅಜಂತಾ ಗುಹೆ (1983)
3. ಬಿಹಾರದ ನಳಂದದಲ್ಲಿರುವ ನಳಂದ ಮಹಾವಿಹಾರದ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳ (2016)
4. ಸಾಂಚಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬುದ್ಧಸ್ತೂಪಗಳು (1989)
5. ಚಂಪನೇರ್-ಪಾವಗಡ ಪುರಾತತ್ವ ಪಾರ್ಕ್ (2004)
6. ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಟರ್ಮಿನಸ್ (ಹಿಂದೆ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಟರ್ಮಿನಸ್) (2004)
7. ಗೋವಾದ ಚರ್ಚ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನ್ವೆಂಟ್‌ಗಳು (1986)
8. ಧೋಲವೀರ: ಹರಪ್ಪನ್ ನಗರ (2021)
9. ಎಲಿಫಂಟಾ ಗುಹೆಗಳು (1987)
10. ಎಲ್ಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳು (1983)
11. ಫತೇಫುರ್ ಸಿಕ್ರಿ (1986)
12. ಗ್ರೇಟ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶ (2014)
13. ಗ್ರೇಟ್ ಲಿವಿಂಗ್ ಚೋಳ ದೇವಾಲಯಗಳು (1987)
14. ಹಂಪಿಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಮೂಹ (1986)
15. ಮಹಾಬಲಿಪುರಂನ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಮೂಹ (1984)
16. ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲಿನ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಮೂಹ (1987)
17. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಹಿಲ್ ಫೋರ್ಟ್ (2013)
18. ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಗರ ಅಹಮದಾಬಾದ್ (2017)
19. ಹುಮಾಯೂನ್ ಸಮಾಧಿ, ದೆಹಲಿ (1993)
20. ಜೈಪುರ ನಗರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ (2019)
21. ಕಾಕತೀಯ ರುದ್ರೇಶ್ವರ (ರಾಮಪ್ಪ) ದೇವಸ್ಥಾನ, ತೆಲಂಗಾಣ (2021)
22. ಕಾಜಿರಂಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (1985)
23. ಕಿಯೋಲಾಡಿಯೊ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ (1985)
24. ಖಜುರಾಹೊ ಸ್ಮಾರಕ ಸಮೂಹ (1986)
25. ಖಂಗ್ಚೆಂಡ್ಜೋಂಗಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (2016)
26. ಬೋಧಗಯಾದಲ್ಲಿ ಮಹಾಬೋಧಿ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ (2002)
27. ಮನಸ್ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ (1985)
28. ಮೌಂಟೇನ್ ರೈಲ್ವೇಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (1999)
29. ನಂದಾ ದೇವಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಲಿ ಆಫ್ ಫ್ಲವರ್ಸ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಕ್ಸ್ (1988)
30. ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ದೆಹಲಿ (1993)
31. ಗುಜರಾತ್‌ನ ಪಟಾನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಣಿ-ಕಿ-ವಾವ್ (ರಾಣಿಯ ಸ್ಟೆಪ್‌ವೆಲ್) (2014)
32. ರೆಡ್ ಫೋರ್ಟ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ (2007)
33. ಭೀಮೇಟ್ಕಾದ ರಾಕ್ ಶೆಲ್ಟರ್ಸ್ (2003)
34. ಸೂರ್ಯ ದೇವಾಲಯ, ಕೊನಾರ್ಕ್ (1984)
35. ಸುಂದರಬನ್ಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (1987)
36. ತಾಜ್ ಮಹಲ್ (1983)
37. ಲೆ ಕಾರ್ಬ್ಯುಸಿಯರ್ ಅವರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಕೆಲಸ, ಆಧುನಿಕ ಚಳುವಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ (2016)
38. ಜಂತರ್ ಮಂತರ್, ಜೈಪುರ (2010)
39. ಮುಂಬೈನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಟ್ ಡೆಕೊ ಎನ್ಸೆಂಬಲ್ಸ್ (2018)
40. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು (2012)
41. ಶಾಂತಿನಿಕೇತನ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ (2023)
42. ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಕರ್ನಾಟಕ (2023)