Rishi Panchami 2024: ಇಂದು ಋಷಿ ಪಂಚಮಿ; ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು ಹೇಗಿರುತ್ತೆ, ವ್ರತದ ಕಥೆ ತಿಳಿಯಿರಿ
Rishi Panchami 2024: ಈ ಬಾರಿ ಋಷಿ ಪಂಚಮಿಯನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 8 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಋಷಿ ಪಂಚಮಿ ಆಚರಿಸುವುದು ಹೇಗೆ? ಇದರಿಂದ ಆಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳೇನು? ಈ ವ್ರತದ ಕಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪಂಚಾಂಗಕರ್ತ ಚಿಲಕಮರ್ತಿ ಪ್ರಭಾಕರ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
Rishi Panchami 2024: ಇಂದು (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 8, ಭಾನುವಾರ) ಋಷಿ ಪಂಚಮಿ. ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಋಷಿ ಪಂಚಮಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಋಷಿ ಪಂಚಮಿಯ ದಿನ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು, ವ್ರತದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ. ಈ ವಿಶೇಷ ದಿನ ಮುಂಜಾನೆ ಎದ್ದು ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ ನದಿ ದಡಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಮಣ್ಣನ್ನು ತಂದು ಮೈಗೆ ಹಚ್ಚಿ, ಹಸುವಿನ ಹಾಲು, ಗೋಮೂತ್ರದಿಂದ ದೇಹವನ್ನು ಶುಚಿಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಇದಾದ ನಂತರ, ನದಿ ಸ್ನಾನವನ್ನು ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಆ ನದಿಯ ನೀರನ್ನು ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸ್ನಾನದ ನಂತರ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ನದಿ ನೀರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅರ್ಘ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು. ಬಳಿಕ ಮನೆ ತಲುಪಿದ ನಂತರ ಪೂಜಾಗೃಹ ಹಾಗೂ ವ್ರತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮನೆಯನ್ನು ಗೋಮೂತ್ರದಿಂದ ಶುಚಿಗೊಳಿಸಿ ಮಂಟಪ ಹಾಕಬೇಕು. ಬಾಗಿಲ ಕಂಬಗಳಿಗೆ ಅರಿಶಿನ, ಕುಂಕುಮ ಇಟ್ಟು, ದ್ವಾರಕಂಬಗಳಿಗೆ ಮಾವಿನ ತೋರಣ ಕಟ್ಟಿ, ಪೂಜೆಯ ನಂತರ "ಮಮ ಋತುಸಂಪರ್ಕ ಜನಿತ ದೋಷ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥ ಅರುಂಧತಿ ಸಹಿತ ಕಶ್ಯಪಂ ಋಷಿ ಪ್ರೀತ್ಯರ್ಥಂ ಋಷಿಪೂಜನ ಕರಿಷ್ಯೇ" ಎಂದು ಹೇಳಿ ಮೊದಲು ಗಣಪತಿ ಮತ್ತು ನವಗ್ರಹವನ್ನು ಪೂಜಿಸಬೇಕು.
ಏಳು ಧಾತುಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಪಂಚಾಮೃತ, ಅಕ್ಕಿ, ಶ್ರೀಗಂಧ, ಕುಂಕುಮ, ಹೂವು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ ಆರತಿಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಪಂಚಮಿ ತಿಥಿಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಈ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಉತ್ತಮ. ಸತತ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈ ವ್ರತವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ನಂತರ ಉದ್ಯಾಪವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು.
ಋಷಿ ಪಂಚಮಿಯ ಕಥೆ
ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಿದರ್ಭ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಂಕ ಎಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿದ್ದ. ಜನ್ಮದ ಪಾಪದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದ ಮಗಳಿದ್ದಳು. ಈಕೆಗೆ ಮದುವೆಯಾದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಗಂಡ ತೀರಿಕೊಂಡ. ನಂತರ ತಂದೆಯ ಬಳಿಯೇ ಇದ್ದಳು. ತಂದೆಯ ವೇದಗಳ ಜ್ಞಾನದಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಅನೇಕ ಶಿಷ್ಯರು ಇದ್ದರು. ಒಂದು ದಿನ ಉತ್ತಂಕ ತನ್ನ ಮಗಳ ದೇಹದಿಂದ ಹುಳುಗಳು ಬೀಳುವುದನ್ನು ನೋಡಿದನು. ಅವಳು ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆಮನೆಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ವಾಲಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದ.
ಒಮ್ಮೆ ಅವಳು ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹಾಸಿ, ಅದರ ಮೇಲೆ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಸುರಿದು ತಾಮ್ರ ಅಥವಾ ಬೆಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಕಲಶವನ್ನು ಇರಿಸಿ ಅದರಲ್ಲಿ ನೀರು ಮತ್ತು ಪಂಚ ಪಲ್ಲವಗಳನ್ನು ಇರಿಸಿದಳು. ಕೈಯಲ್ಲಿ ವೀಳ್ಯದೆಲೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬಲಗೈಯನ್ನು ಕಲಶದ ಹಿಂದೆ ಇಟ್ಟು "ಕಾಲಸ್ಯ ಮುಖೇ ವಿಷ್ಣು ಕಂಠೇ ರುದ್ರ ಸಮಾಶ್ರಿತ" ಎಂಬ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಪಠಿಸುತ್ತಾ ಕಲಶದಲ್ಲಿರುವ ನೀರನ್ನು ವೀಳ್ಯದೆಲೆಯಿಂದ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸಿ, ನೀರನ್ನು ಪೂಜಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿಮುಕಿಸಿ. ನಂತರ ಅದನ್ನು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸಿಂಪಡಿಸಿದಳು.
ಋಷಿ ಪಂಚಮಿ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಈಕೆ ಗೇಲಿ ಮಾಡಿದ್ದಳು. ಆದರೆ ಆ ವ್ರತವನ್ನು ನೋಡಿದ್ದರಿಂದ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕುಲದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದಳು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ತನ್ನ ಮಗಳ ಪಾಪಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಾಗಿ ಋಷಿ ಪಂಚಮಿ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಆಕೆಯ ಪಾಪಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಕೆಗೆ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಈ ವ್ರತವನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪುರುಷರು ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು.
ಮಾನವನ ಬದುಕಿನ ಹಾದಿಗೆ ವೇದಿಕೆ, ದಿಕ್ಕು ತೋರಿದ ಋಷಿಮುನಿಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ. ತಾಯಿ, ತಂದೆ, ಗುರು, ದೇವರು. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ತಾತ್ವಿಕ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲು ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಕಾರಣಕರ್ತರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ನೆನೆದು ದಿವ್ಯ ಮಾರ್ಗದತ್ತ ಸಾಗಬೇಕು ಎಂದು ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ವಿದ್ವಾಂಸ ಬ್ರಹ್ಮಶ್ರೀ ಚಿಲಕಮೃತಿ ಪ್ರಭಾಕರ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಶರ್ಮಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.